پناهجویان دگرباش به دلیل فرمان مهاجرتی ترامپ در ترکیه گیر افتادهاند
ترجمه در دوجنسگرا - در سالهای اخیر پناهجویان ایرانی زیادی به دلایل مختلف به صورت موقت ساکن ترکیه شدهاند، به امید اینکه پس از چند ماه یا چند سال بتوانند ساکن دائمی کشورهای غربی شوند. ترکیه تنها پناهجویان کشورهای اروپایی را میپذیرد، بنابراین پناهجویان کشورهای منطقه از جمله ایران، افغانستان و سوریه باید در خاک ترکیه از دفتر نمایندگی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در این کشور درخواست پناهندگی کنند و بعد از اینکه این سازمان پذیرفت آنها نیاز به حمایت دارند، برای باز اسکان به کشور سومی که معمولاً یکی از کشوهای آمریکا، کانادا یا استرالیا است معرفی میشوند. پرواز پناهجویان به کشور سوم موکول به پذیرش این کشور است. تصمیم رئیس جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، برای توقف موقت بازاسکان پناهجویان و همین طور ممنوعیت موقت ورود اتباع ایران و شش کشور دیگر به خاک آمریکا، موجی از نگرانی در بین پناهجویان ایرانی ساکن ترکیه خصوصاً پناهجویان دگرباش ایجاد کرد. گزارشی که میخوانید در روزهای ابتدایی این تصمیم جدید مهاجرتی آمریکا تنظیم شده است.
هر چند از آن زمان، تغیبرات مثبت اندکی به نفع پناهجویان و همین طور شهروندان ایران و شش کشور دیگر در این قوانین به وجود آمده استبا وجود اینکه عدهای از پناهجویان در طی هفتههای اخیر توانستند وارد خاک ایالات متحده شوند، شمار زیادی از پناهجویان همچنان در انتظار هستند.
دوجنسگرا گزارشی را که در ۷ بهمن در خبرگزاری بازفید منتشر شده و سه روز بعد از آن با توجه به تغییرات قانونی به روز رسانی شده است، ترجمه کرده است.
پناهجویان دگرباش به دلیل فرمان مهاجرتی ترامپ در ترکیه گیر افتادهاند
گزارشی از لستر فدر، سوده راد و بردلی سکر دنیزلی، ترکیه – آنها ۱۲ نفر بودند.
۱۲ دگرباش عضو جامعه رنگین کمانی ایرانی، سهشنبه شب در یک مهمانی در «مخفیگاهشان»، یکی از شهرهای کوچک ترکیه، دور هم جمع شده بودند که یک نفر از گزارش فوری تصمیم دونالد ترامپ درباره برنامه توقف اسکان پناهندگان در آمریکا خبر داد. چند نفر از مهمانان منتظر ویزای آمریکایشان بودند؛ پروندههای آنها از سوی سازمان ملل متحد به آمریکا ارجاع داده شده بود. برخی از آنان از کشورهای دیگر باز گردانده شده بودند. دیگرانی هم هنوز منتظر بودند ببینید آیا هیچوقت میتوانند راهی برای خروج بیابند. احساس آنها در شنیدن خبر اما یکسان بود، همگی حس کردند رؤیاهایشان نابود شده است.
حمید که یک همجنسگرای ۳۶ ساله است گفت: «من همینجا میمیرم». او در سال ۲۰۱۴ از خانه خود در شمال ایران فرار کرد. او برای تحمل سالهای انتظار برای راهیابی به کشورهای غربی، جایی که امید دارد بتواند یک زندگی جدید بسازد، در کمپی در دنیزلی، یک شهر تولید پارچه در جنوب غربی ترکیه، بهسر میبرد.حمید از آگوست ۲۰۱۶ برای بازاسکان [توسط کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل] به آمریکا ارجاع داده شده است. سهیل، معلمی که او هم از شمال ایران آمده است، یک روز بعد، وقتی مفهوم خبر برای او جا افتاد، در پیامکی نوشت«مسیر همه ما آخر سر به همین ترکیه لعنتی ختم میشود». پرونده او توسط آمریکا در حال بررسی است.
«ترامپ عملاً دارد قانونی را امضا میکند که همه پناهجوهای ایرانی بهجز اقلیتهای مذهبی را از ورود به آمریکا منع میکند. روزگارمان سیاه شد. روزگارمان خیلی سیاه شد.» اخبار این دستور [ترامپ] در اوایل هفته توسط رویترز گزارش شد، اما جزئیات کامل آن تا جمعه، که ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا این دستور را صادر کرد، بهدرستی مشخص نبود. او از طریق یک دستور اجرایی – و نه یک قانون – اسکان مجدد پناهندگان را برای مدت ۱۲۰ روز متوقف کرد. پس از این مدت هم تنها افراد از کشورهایی اجازه ورود پیدا میکنند که مقامات گواهی دهند «تعداد کافی مامورین امنیتی مشغول به کار هستند» تا [پیشینه] آنها را بررسی کنند. [این دستور] همچنین اسکان مجدد پناهندگان سوری را بهصورت نامحدود معلق اعلام میکند تا ترامپ شخصاً از سر گیری برنامه را امضا کند. بهعلاوه، تعداد پناهندگانی را که اجازه ورود به آمریکا در سال ۲۰۱۷ دارند، تا ۵۰ هزار نفر کاهش میدهد. این تعداد کمتر از نیمی از ۱۱۰ هزار نفر دارای مجوز، برای قرار گرفتن تحت حمایت قانونی است که توسط اوباما تنظیم شده بود. قانونهای جدید بیانگر این موضوع است که ترامپ توانایی دارد تا به مشارکتهای بینالمللی برای کمک به امنیت پناهندگان پایان دهد. آمریکا تنها یک کشور در میان کشورهایی که پناهندگان را برای باز اسکان میپذیرد نیست، بلکه نقش ویژهای در این زمینه دارد. آمریکا تاکنون نسبت به وسعت خود، بسیار بیشتر از دیگر کشورها مهاجران را برای باز اسکان پذیرفته است. طبق آمار سازمان ملل، آمریکا در سال ۲۰۱۵، شصت درصد کل پناهندگانی را که در دنیا اسکان مجدد داده شدند، پذیرش کرد. برخی کشورها به تعداد بسیار بیشتری از کسانی که وارد مرزهایشان شدهاند اجازه ماندن میدهند، اما هیچ کشوری به اندازه آمریکا داوطلبانه پناهندگان بینالمللی را برای بازاسکان نمیپذیرد. تا مدتها هر دو حزب آمریکا از کمک به پناهندگان حمایت میکردند، تا زمان ریاست جمهوری اوباما که جمهوریخواهان به بازاسکان پناهندگان از بخشهای جنگزده خاورمیانه اعتراض کردند. چنین اقداماتی به پیشروی ترامپ به سوی کاخ سفید کمک کرد. اکنون او پایههای سیستمی بینالمللی را به لرزه درآورده، که به مردمی که برای دستیابی به امنیت از جنگ و شکنجه فرار میکند، کمک میکند.
«اگر آمریکا به پناهندگان پشت کند ممکن است دیگر کشورها هم از این امر بهعنوان بهانهای برای سرباز زدن از تأمین امنیت پناهجویان استفاده کنند.»
چنین مطرح میشود که این سیستم هماکنون نسبت به هر زمان دیگری در تاریخ بشر با افراد بسیار بیشتری مواجه است [و از اینرو] به نقطه شکست خود رسیده است. بر اساس آخرین آمار منتشر شده توسط کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR)، در سال ۲۰۱۵ تقریباً ۶۵ میلیون نفر در جهان از خانههای خود گریختهاند. دستور ترامپ، در صورتی که ادامه یابد، از دگرگونیهایی اساسی در اولویتبندی برنامه پناهندگان آمریکا خبر میدهد. در زمان ریاست جمهوری اوباما، اولویت اسکان با کسانی بود که بهدلیل تمایل جنسی یا هویت جنسیتیشان مورد آزار واقع شده بودند، اما دستور ترامپ حاکی از اولویت دادن به اسکان افرادی است که بهخاطر عقاید مذهبیشان مورد آزار قرار میگیرند. بهنظر میرسد بحث بر سر اولویت دادن به مسیحیان است، [چرا که] همچنان در زمان توقف بازاسکان، تنها در صورتی که «آن فرد در کشوری که تابعه آن است اقلیت مذهبی شناخته شود» اجازه ادامه روند [پرونده] میدهد. به بیان دیگر، یک فرد مسلمان از ایران، حتی اگر بهدلایل مذهبی پناهجو باشد ممکن است واجد شرایط نباشد. این خبر باعث اضطراب پناهندگان در سراسر ترکیه شد، جاییکه در آن حدود سه میلیون نفر پس از فرار از وطن خود زندگی میکنند. بهنظر میرسد بسیاری از کسانی که با خبرگزاری بازفید صحبت کردند – از جمله کسانی که درگیر فرآیند بازاسکان در آمریکا بودند – در مرحله انکار هستند. آنها نمیتوانستند به این موضوع فکر کنند که یک نفر بتواند فرآیندی را که سالها تحت لوای سازمان ملل در جریان بوده، متوقف کند. خیلیها باور داشتند که ترامپ تنها در رابطه با مهاجران غیرقانونی اقدام خواهد کرد. «این مسائل به مهاجران غیرقانونی مربوط میشود و نه پناهندگانی مثل ما»؛ این گفتههای آنا یک همجنسگرا از شمال غرب ایران است. او مجبور به ترک پسر هفت ساله خود شد و سال ۲۰۱۴ پس از اینکه برادرش او را با دوستدخترش در رختخواب دید، از ایران گریخت. (تمامی پناهندگانی که با خبرگزاری بازفید گفتوگو کردند درخواست کردند که فقط نام یا نام مستعارشان ذکر شود. دلیل این امر، ترس از مورد خشونت قرار گرفتن در صورت شناسایی بهعنوان اعضای جامعه اقلیت جنسی/جنسیتی یا نگرانی از رفتار تلافیجویانه کارمندان مهاجرت در مقابل انتقادهای آنها به این فرآیند است.) نیهنوز، همجنسگرای ۳۲ ساله اهل عراق که از سال ۲۰۱۵ به ترکیه آمده و اکنون در گامهای پایانی بازاسکان در آمریکا است گفت: «بهنظر میرسد [ترامپ] در حال انجام کاری است که از عواقب آن اطلاعی ندارد.» نیهنوز در سقاریه، شهری به فاصله ۱۰۰ مایلی از شرق استانبول، زندگی میکند. این دومین مکان در ترکیه است که او در آن بهدنبال سرپناه میگردد. او میگوید پس از اینکه همسایههای اهل ترکیهاش متوجه عکسهای او در اینستاگرام شدند مجبور شده شهر مانیسا، در نزدیکی ساحل دریای اژه را ترک کند. او در صفحه اینستاگراماش همجنسگرا بودن خود را آشکار کرده بود. نیهنوز گفت «آنها قصد کشتن من را داشتند». او میگوید «شاید ترامپ گمان کند که من بهخاطر اینکه یک تروریست هستم یا میخواهم کارهای بدی در آمریکا انجام دهم فرار کرده ام.» و تاکید میکند «اگر کمی بیشتر در اینجا [در ترکیه] بمانم و آمریکا پروندهام را رد کند احتمالاً خودم را میکشم.»
«هر کاری بکنم، هر چقدر هم که انسان – و شهروند – خوبی باشم میزبانها همچنان دوستم ندارند.»
نیل گرانگراس (Neil Grungras)، مدیر اجرایی سازمان پناهندگان، پناهجویان و مهاجران (ORAM)، که سازمانی مردم نهاد در زمینه کمک به پناهجویان اقلیت جنسی/جنسیتی است گفت فکر میکند این تهدید به خودکشی قابل باور است. پیش از این نیز نمونههایی از پناهندههایی را که بهدلیل از دست دادن امیدشان، در فرآیند گیجکننده اداری بررسی واجدین شرایط بازاسکان، اقدام به صدمه زدن به خود کرده باشند داشته ایم. او بهویژه در مورد پناهندگانی مثل نیهنوز نگران است، چرا که در حال نزدیک شدن به انتهای فرآیند بوده و انتظار داشتند که خیلی زود به آمریکا پرواز کنند اما اکنون هیچ ایدهای در مورد آینده خود ندارند. به گفته گرانگراس «پناهندگانی که در انتظار اسکان مجدد خود تا الان دوام آورده اند... شدیداً دلسرد میشوند – تعجب نمیکنم اگر عدهای اقدام به خودکشی کنند.» او هشدار داد، کاهش شدید اسکان مجدد در آمریکا میتواند عواقب گستردهتری نیز داشته باشد. ترکیه و اتحادیه اروپا بهشدت بر روی بستن راههای دریایی به اروپا، که بیش از یک میلیون نفر از این طریق بدون مجوز وارد اروپا شده اند کار کرده اند. در مارس ۲۰۱۶، ترکیه توافق کرد که در صورت پرداخت نقدی و تعهد برای اسکان مجدد پناهجویان واجد شرایط از طریق کانالهای قانونی، به اتحادیه اروپا مجوز بازگرداندن مهاجران به ترکیه را بدهد. اما این موضوع تنش مهاجران داخل خاک ترکیه را افزایش داده است. پناهندگان با اندک اعتمادی در مورد فرآیند پناهجویی، از عبور مشقتبار از دریا منصرف میشوند. حتی اگر کسی نخواهد به آمریکا برود – بسیاری از اقلیتهای جنسی/جنسیتی میگویند که کانادا و اروپا را ترجیح میدهند چرا که بیم خشونت با اسلحه را دارند و فکر میکنند آمریکا برای دگرباشان مناسب نیست و همچنین تمایل دارند دسترسی سادهتر به بهداشت و درمان داشته باشند. – بسیاری از آنها کسانی را میشناسند که به آمریکا رفته یا در فرآیند رفتن به این کشور هستند. این بازاسکانها گواهی بر کارآمدی این فرآیندبوده است. از بین رفتن این امکان میتواند اعتماد پناهجویان نسبت به سیستم را از بین ببرد. گرانگراس گفت «ترکیه در حال انفجار است و برنامه پناهندگان یک جور سوپاپ اطمینان است – و هدایت سیستم با آمریکا بود.» سیستم هماکنون نیز در حال سر ریز است. حتی پرونده کسانی که بهترین دلیل را برای باور به قابل اعتماد بودن سیستم داشتند، از رده خارج میشود.
دو نفر از کسانی که در این موقعیت قرار دارند یک زوج بالای چهل سال از ایران، با نامهای علیرضا و سعید هستند. آنها زندگی راحتی در تهران، پایتخت ایران داشتند و ۱۰ سال با هم در آپارتمانی زندگی میکردند که در آن کسبوکار طراحی گرافیک و چاپ داشتند، اما حدود اکتبر ۲۰۱۳ برادر سعید گوشی تلفن همراه او را هک کرد و تلاش کرد از طریق یک ویدئوی سکس خصوصی از او باجگیری کند. آنها ابتدا به یک قاچاقچی که قول داده بود برایشان ویزای انگلیس تهیه کند پول دادند، اما او بههمراه پول آنها از شهر گریخت. سپس برای تهیه ویزای یونان تلاش کردند، اما کنسولگری آنها را رد کرد.
در نهایت تصمیم گرفتند که مسیری را بپیمایند که برای بسیاری از اقلیتهای جنسی/جنسیتی ایرانی آشناست. خیلیها کسی را میشناسند – یا دست کم در مورد کسی شنیدهاند – که به ترکیه رفته و بر اساس گرایش جنسیاش درخواست پناهندگی کرده باشد و در نهایت در کشورهای غربی، و معمولاً در کانادا، اسکان یافته باشد. [پیش از این] کل فرآیند، عموماً دو سال طول میکشید؛ علیرضا و سعید با همین ایده به دنیزلی آمدند.
آنها مارس ۲۰۱۴ در کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان ثبتنام کردند و آپریل ۲۰۱۵ خبردار شدند که برای اسکان به کانادا ارجاع داده شدهاند. پس از آن، با وجود ارسال صدها ایمیل و تماس هفتگی برای گرفتن خبر جدید [از پروندهشان]، برای بیش از یکسال هیچ خبری دریافت نکردند. در آخر، علیرضا گفت یکی از کارمندان کمیساریا در ماه نوامبر با او تماس گرفته است تا بگوید کانادا «بسته شده است»؛ [به این معنی که] آنها در نهایت پروندههای این دو نفر را نمیپذیرند. در عوض پرونده آنها به آمریکا ارسال شد که بهتازگی ترامپ رئیسجمهور آن شده بود. آنها، دوشنبه در مصاحبهای، پیش از خبر دستور لغو برنامههای پناهندگان، گفتند [ترامپ] آنها را نگران نکرده است. علیرضا گفت «ما میدانستیم که او رئیسجمهور جدید آمریکا میشود، اما این موضوع کاری به [مسأله] ما نداشت.» سعید اضافه کرد «ما مهاجران قانونی هستیم – این جریان مربوط به [پروندههای] ما نمیشود.» اما چهارشنبه، پس از مطلع شدن از گزارش [این دستور اجرایی] شوکه شدند. علیرضا گفت: «ما مدت زیادی است که انتظار میکشیم. تنها امید ما این بود که اگر کانادا بسته شده است آمریکا هست. حالا چه کار میتوانیم بکنیم؟» سعید افزود «ما حس مهمانهای ناخوانده را داریم. من هر کاری بکنم، هر چقدر هم که انسان – و شهروند – خوبی باشم، میزبانها همچنان دوستم ندارند.» علیرضا و سعید تنها کسانی نیستند که در این موقعیت قرار گرفته اند. ساقی قهرمان، مدیر سازمان دگرباشان جنسی ایران، که گروهی مستقر در تورنتو کانادا است و در فرآیند اسکان مجدد به پناهجویان در ترکیه کمک میکند، گفت بیش از ۳۰ پرونده از کسانی دریافت کرده است که پروندهشان برای کانادا معلق شده است و مطلع شده اند که به آمریکا ارجاع داده میشوند. قهرمان هشدار داد، با حضور ترامپ در مقام ریاست جمهوری «فکر میکنم آنها در ترکیه به دام افتاده اند.»
نه کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان و نه دفتر نمایندگی مهاجران کانادا، هیچ کدام در مورد این پروندهها پاسخی ندادند، اما کارشناسان مهاجرت میگویند نتیجه تلاش جهانی برای یافتن محلهایی برای استقرار جمعیت رو به فزونی پناهندگان سوری این بوده است که شرایط برای متقاضیان غیر سوری دشوارتر شده است. هووارد آنگلین (Howard Anglin)، که پیش از انتخاب جاستین ترودو برای نخستوزیری، رئیس کارکنان وزیر مهاجرت کانادا بود گفت «تعجب نمیکردم وقتی [پرونده] سوریها در سال ۲۰۱۶ [پرونده] ایرانیان را کنار میزد، چرا که دولت بهوضوح سوریها را در مقابل همه افراد در اولویت خود قرار داده بود.» در ماههای گذشته اقلیتهای جنسی/جنسیتی سوری به واقع مسیری سریع را بهسوی امنیت پیمودهاند. بسیاری از کشورها در پاسخ به اعتراض عمومی، اولویت را به اسکان سوریها دادهاند؛ پناهندگان جنگی که برآورد شده جان بیش از ۴۰۰ هزار نفر را گرفته و نزدیک به ۵ میلیون نفر را بیخانمان کرده است به مرزهای اروپا رسیدهاند. از این رو کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، اقلیتهای جنسی/جنسیتی سوری را در خطر جدی خشونت در ترکیه میداند، بهویژه پس از اینکه ویسام سنقری، جوان ۲۳ ساله، در استانبول ترکیه سر بریده پیدا شد. سازمان پناهندگان، پناهجویان و مهاجران میگوید پس از آن [حادثه] توانستهاند به مراجعانی که تهدید به خشونت شدهاند کمک کنند تا به تعداد محدودی امکان [بازاسکان]اورژانسی دسترسی بدهند.
این موارد را کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان برای اسکانهای «اورژانسی» رزرو کرده بود.کسانی که شامل این مورد شدند میتوانند در کمتر از یکسال از کشور خارج شوند، در حالیکه این فرآیند ممکن است برای کسانی که [پروندهشان] با ریسک بالا تلقی نمیشود سالها بهطول انجامد. بیشتر پروندههایی که بهسرعت پیگیری میشوند به کشورهای اروپایی میروند، چرا که بررسیهای قانونی و امنیتی وسیع آمریکا عموماً برای چنین شرایطی بسیار کند است. آمریکا در حال حاضر مدعی است نسبت به دیگر کشورها، از گستردهترین روشهای بررسی برای اسکان مجدد استفاده میکند. اما طبق ارقام ارائه شده توسط سازمان بینالمللی پناهندگان، حتی کشورهای اروپایی که بیشترین تعداد پناهنده را اسکان میدهند نیز افراد بسیار کمتری را نسبت به آمریکا، که در سال ۲۰۱۶، ۹۸ هزار و ۸۷۳ پناهنده از سراسر دنیا را اسکان مجدد داده است میپذیرند. با استناد به سازمان پناهندگان، پناهجویان و مهاجران، انگلستان، که در سال ۲۰۱۶ بیشترین پناهندگان را نسبت به دیگر کشورهای اروپایی بازاسکان داد، تنها ۵۲۱۳ [پرونده] را پذیرفت و بسیاری از کشورهای اروپایی در سال ۲۰۱۶ اصلاً پروندهای قبول نکردند، در حالیکه ۱۵۰۰ پناهندهای که خود را اقلیت جنسی/جنسیتی میدانند برای بازاسکان، در ترکیه ثبتنام کرده اند. بهترین حالت برای کسانی که بر اساس دستور ترامپ برای اسکان مجدد خود منتظر ماندهاند این است که آمریکا برنامه اسکان مجدد خود را پس از توقف ۱۲۰ روزه بهطور کامل از سر گیرد، اما حتی در این حالت نیز تنها ۶۰ هزار نفر از میلیونها انسانی که امید دارند از مناطق پر مناقشه سراسر دنیا اسکان مجدد یابند به آمریکا راه داده میشوند. کانادا که عملاً با اسکان مجدد ۴۴هزار و ۷۴۱ پناهنده در سال ۲۰۱۶ تبدیل به دومین کشور بعد از آمریکا در مورد بازاسکان پناهندهها شده بود، در اواخر ۲۰۱۶ شروع به رد پروندههای جدید از ترکیه کرد. استرالیا در سال ۲۰۱۶ سومین کشور پذیرنده پناهنده در دنیا با ۱۱هزار و ۳۸۸ پرونده بود. سیاستهای داخلی این کشور اسکان تمامی کسانی را که توسط آمریکا کنار گذاشته شده اند عملاً ناممکن میسازد. مسأله اسکان مجدد در آنجا نیز بسیار جدالبرانگیز است. این کشور عملاً در جدالی چندساله، بر سر نزدیک به دوهزار پناهجو است که بعد از تلاش برای ورود به استرالیا از طریق قایق، اکنون در جزایر دور افتاده اقیانوس آرام محبوس شدهاند.
بیگوم باشداش (Begüm Başdaş)، که بر روی مسائل پناهجویان در امنستی اینترنشنال ترکیه کار میکند اینطور ابراز نگرانی میکند که کنار رفتن آمریکا، در مورد تعهداتاش نسبت به مسأله پناهندهها، میتواند اثر دومینو داشته باشد. باشداش گفت: «اگر آمریکا به پناهندگان پشت کند ممکن است دیگر کشورها نیز از این امر بهعنوان بهانهای برای شانه خالی کردن از تعهدات بینالمللی خود برای تأمین امنیت پناهجویان استفاده کنند.» او باور دارد در صورتی که پناهجویان امید خود را به داشتن امنیت از طریق فرآیندهای قانونی از دست بدهند افراد بیشتری برای عبور از دریا جان خود را در قایقهای قاچاقچیان به خطر میاندازند. بنا به گفته باشداش «اگر این تعهدات [بینالمللی برای پناه به پناهندگان] با شکست مواجه شود، پناهندگانی که به زندگیای بهتر نیاز دارند هر کاری میکنند تا به منطقههایی برسند که فکر میکنند امن است و برای فرزندانشان آیندهای دارد. مردم میمیرند – این به زبان ساده همان اتفاقی است که میافتد.»
نمایش
کلیه نظرات پس از بررسی و تایید مدیر وبسایت، بهصورت عمومی منتشر میشوند