دوباره هشت مارس، روز جهانی زن فرارسیده و فرصتی فراهم شده که فعالین برابری جنسیتی درباره تبعیضات متعددی که علیه افراد به دلیل جنسیت شان اعمال می‌شود، صحبت کنند.

اما هشت مارس امسال از جنبه دیگری هم برای ما اهمیت دارد. سال گذشته در چنین روزی ما رسماً سایت دوجنسگرا را راه اندازی کردیم.

چرا یک سایت جدید؟

تاسیس یک سایت جدید در میان این همه رسانه رنگارنگ چه ضرورتی داشت؟ جای خالی نوشتن و صحبت کردن از سیالیت گرایش جنسی مدت‌ها بود که در بین رسانه‌های فارسی زبانی که به مسائل رنگین کمانی‌ها و دگرباشان جنسی می‌پرداختند، احساس می‌شد. این در حالی است که بر اساس تحقیقاتی که در کشورهای مختلف انجام شده دوجنسگرایان درصد بالایی از اجتماع رنگین کمانی‌های یک جامعه را تشکیل می‌دهند. پذیرش تنوع گرایش‌های جنسی در برخی از کشورهای غربی مانند آمریکا و انگلیس باعث شده که در سال‌های اخیر جمعیت رو به افزایشی از جوانان گرایش جنسی خود به بیش از یک جنس را بپذیرند و گروهی از آن ها هم به عنوان دوجنسگرا، همه‌جنسگرا یا کوییر آشکارسازی کنند و بتوانند با افتخار از گرایش جنسی‌شان صحبت کنند.

ما هم در این سال اول تلاش برای مبارزه با تبعیض‌های رایج تلاش کردیم که محدود کردن گرایش جنسی افراد به دوگانه دگرجنسگرا و همجنسگرا را نقد کنیم و از دوجنسگرایی و همه‌جنسگرایی صحبت کنیم. سعی کردیم فضایی فراهم کنیم که افرادی که در این دوگانه نمی گنجند هم بتوانند از گرایشات جنسی متنوع‌شان صحبت کنند، به امید اینکه روزی در جامعه فارسی زبان پذیرفته شوند.

در این مدت به فعالین حقوق LGBT یادآوری کردیم که حرف «B» اشاره به بای سکشوال‌ها یا همان دوجنسگرایان دارد و نمی‌توانند و نباید به سادگی دوجنسگرایان را فراموش کنند یا آن ها را دروغگو و سواستفاده‌گر خطاب کنند.

چرا هشت مارس؟

شاید این سئوال برایتان پیش آید که چرا هشت مارس را برای شروع این فعالیت انتخاب کردیم؟ برای ما که تجربه سال‌ها فعالیت در زمینه حقوق زنان  و برابری‌خواهی جنسیتی را داشتیم، درک تبعیض جنسیتی بدون در نظر گرفتن هنجارهای مسلطی که رابطه با جنس مخالف را تنها شکل طبیعی رابطه عاشقانه و جنسی تلقی می‌کنند، ناممکن است. ما از دوگانه‌هایی که انسان ها را به مرد/زن و دگرجنسگرا/همجنسگرا تقسیم می‌کنند و پیچیدگی و سیالیت هویت جنسیتی و گرایش جنسی را نادیده می‌گیرند، خسته بودیم  و هستیم.

ما فکر می‌کنیم نه تنها ما فعالین زنان نیاز دارند که به تبعیض علیه زنان غیردگرجنسگرا هم به عنوان گروهی از زنان بپردازند، بلکه اصولاً به چالش کشیدن نابرابری بین مرد و زن بدون به چالش کشیدن هنجارمسلط دگرجنسگرایی غیرممکن است.

همان طور که سال‌هاست بسیاری از فعالین حقوق زنان به درستی به اهمیت نقد روابط قدرت میان اقشار مختلف زنان پی برده اند، نابرابری میان اقشار مختلف مردان نیز وجود دارد. مردانگی در مقابل زنانگی تعریف می‌شود و مردانی که به اندازه کافی «مرد» تلقی نمی‌شوند، در معرض خشونت‌های مختلفی قرار می‌گیرند. بنیان این دوگانه زن و مرد بر گرایش به آنچه که «جنس مخالف» خوانده می‌شود، استوار است.

در کلیشه‌های جنسیتی مختلفی که نقش‌های به اصطلاح زنانه و مردانه را تعریف می‌کنند، دگرجنسگرایی نقشی کلیدی و محوری دارد. ادامه کلیشه‌های مادر فداکار خانه دار و پدر قوی‌ای که خانواده را اداره می‌کند، بدون تحمیل دگرجنسگرایی به همه افراد ناممکن است.

خوشبختانه ما در این راه تنها نبودیم

در سالگرد تاسیس دوجنسگرا لازم می‌دانیم که از گروه‌های مختلفی که در این مسیر از ما حمایت کردند، تشکر کنیم: از جمله سازمان ایگل هرک که چند ماه پیش نام خود را به سازمان اقدام آشکار جهانی تغییر داد تا نامش، همچون فعالیت‌هایش غیر از زنان و مردان همجنسگرا، سایر گروه‌های رنگین‌کمانی را هم پوشش دهد. این سازمان و از پروژه ما برای معرفی منابع مختلف درباره دوجنسگرایی به زبان فارسی حمایت کرد.  

رسانه‌های مختلفی هم به ما فضا دادند تا از دوجنسگرایی بنویسیم از جمله مجله تابلو، رادیو زمانه، ایران وایر، مجله حقوق ما. رادیو رنگین کمان نیز امکان ارتباط ما با قشر وسیع‌تری از مخاطبان را از طریق امواج رادیویی و ماهواره فراهم کرد و حالا هم در بسته‌های اطلاعات توشه، مستقیماً و بدون نیاز به اینترنت و فیلترشکن در اختیار آنهایی قرار می‌دهد که پشت سد فیلترینگ مانده‌اند.

از این هفته می‌توانید از طریق کانال ماهواره‌ای توشه مطالب ما را دریافت کنید و در کامپیوترهایتان از مقالات و فایل‌های صوتی و تصویری ما استفاده کنید.

خوشحالیم که در این یک سال، دوجنسگرایان و همه‌جنسگرایان بیشتری امکان پیدا کردند که از احساسات و تجربیات شان بنویسند و بگویند. همچنین حساسیت گروهی از فعالین اجتماعی نسبت به تنوع گرایش‌های جنسی افزایش پیدا کرده است و در فعالیت‌هایشان بیش از گذشته به دوجنسگرایی اشاره می‌کنند.

گروه‌های غیرایرانی فعال در زمینه دوجنسگرایی نیز در کشورهای مختلف با آغوش باز از حضور ما در این جنبش جهانی استقبال کرده‌اند که امیدواریم به زودی به همکارهای گسترده‌تر و سازمان یافته‌تری منجر شود. ما هنوز در آغاز راه درازی قرار داریم که می‌تواند به کاهش دوجنسگراهراسی و بهبود شرایط دوجنسگرایان ایرانی منجر شود.

شما می‌توانید ما را در فیسبوک، اینستاگرام و توییتر دنبال کنید و مجموعه پادکست‌های رادیو دوجنسگرا را در ساندکلود گوش کنید. همچنین از شما دعوت می‌کنیم به مجموعه پادکست‌های آویشن، آموزش سلامت و لذت جنسی برای همه جنس‌ها، همه جنسیت‌ها و همه گرایش‌های جنسی گوش دهید و ما را دنبال کنید.

این لینک برنامه رادیویی دوجنسگرا به مناسبت ۸ مارس است