طیف هویت‌های جنسیتی غیردوگانه
باز هم با یه ویدئوی رنگین‌کمانی دیگه برگشتیم. توی این ویدیو درباره «طیف هویت‌های جنسیتی غیردوگانه» حرف می‌زنیم. در ویدئوهای قبلی درباره جنبه‌های مختلف سکسوالیته صحبت کردیم. گفتیم که جنس، جنسیت، گرایش جنسی و بیان‌جنسیتی هر کدوم یه طیف هستن.
طیف جنس: که یک سرش زن و سر دیگه‌اش مرده
طیف هویت جنسیتی که درک فرد از جنسیت خودشه و یک طرفش زنانه و طرف دیگه‌اش مردانه‌است
طیف بیان جنسیتی که مربوط به اینه که جنسیت فرد بر اساس پوشش و رفتارش چه طور به نظر می‌رسه
همونطور که می‌دونین این طیف‌ها می‌تونن با همدیگه مطابق باشن یا نباشن. برای این که در مورد طیف‌های سکشوالیته بیشتر بدونین، ویدیوهای قبلی رو نگاه کنین.
در این ویدئو می‌خوایم درباره طیف هویت‌های جنسیتی غیردوگانه حرف بزنیم یعنی درکی که فرد از جنسیتش داره. گفتیم که یه سر طیف زنانگی و سر دیگه طیف مردانگیه اما هویت‌های متنوعی هم بین این دو سر طیف وجود داره
افراد ممکنه تجربه‌های متفاوتی از جنسیت‌شون داشته باشن:
تجربه خیلی از افراد از جنسیت یک تجربه رایجه و یک جنسیت رایج Common Gender دارن یعنی خودشون رو در قالب جنسیت زنانه یا مردانه تعریف می‌کنن. این افراد می‌تونن:
- همان‌جنسیتی باشن یعنی خودشون رو با همون جنسیتی هویت‌یابی کنن که در بدو تولد بهشون نسبت داده شده
- یا ترنس باشن و هویت جنسیتی‌شون متفاوت با هویتی باشه که موقع تولد بهشون نسبت داده شده
اما بعضی افراد هم خودشون رو در قالب این دوگانه جنسیتی تعریف نمی‌کنن:
- اون‌ها ممکنه یه جایی وسط این طیف باشن و جنسیت غیردوگانه داشته باشن یعنی Non-binary باشن
- یا به یکی از دو طرف طیف نزدیک‌تر باشن
- مثلاً جنسیت‌غیردوگانه زنانه Non-binary female
- یا جنسیت غیردوگانه مردانه Non-binary male داشته باشن
جنسیت یگانه Unique Gender
در یکی از ویدئوهای قبلی‌مون گفتیم که کوییر معانی مختلفی داره. یکی از معانی کوییر اینه که ما یک جنس و جنسیت ثابت نداریم بلکه یه جنس یا جنسیت رو اجرا می‌کنیم. بنابراین جنسیت کوییر یا Genderqueer جنسیتیه که هر فرد کوییری به صورت خاص خودش اجرا و ابراز می‌کنه و در واقع جنسیت شخصی اون فرده
جنسیت‌های چندگانه Multiple Genders
برخی از افراد بیشتر از یک جنسیت دارند یعنی دوجنسیتی Bigender یا چندجنسیتی Multiple Genders هستن.
اون‌ها ممکنه همزمان همه آنها را با هم تجربه کنند
یا جنسیت سیال داشته باشن و Genderfluid باشن. این دسته از افراد ممکنه در یک دوره زمانی خاص فقط یک جنسیت داشته باشن یا همزمان چند جنسیت مشخص داشته باشند و در دوره‌ای دیگر جنسیت یا جنسیت‌های متفاوتی داشته باشند
بی‌جنسیت No Gender
برخی از افراد هم جنسیت ندارند و Agender هستن یا جنسیت خنثی دارن و Gender neutral هستن. این به این معنیه که این افراد احساس می‌کنن بی‌جنسیت هستن و هیچ‌کدوم از برچسب‌ها و جنسیت‌ها نمی‌تونه حس درونی اون‌ها رو توضیح بده.
همون طور که دیدیم جنسیت غیر دوگانه داشتن یه واژه چتریه که در برگیرنده انواع مختلفی از جنسیت‌هاست. بعضی‌ها برای اشاره به جنسیت‌های مختلفی که در این طیف تعریف می‌شن از عبارت جنسیت غیردوگانه و کوییر
Non-binary and genderqueer NBGQ استفاده می‌کنن
در حالیکه بعضی از افراد به صورت ناخوادآگاه احساس می‌کنن که نمی‌تونن خودشون رو در قالب تعاریف کلیشه‌ای از دوگانه زن یا مرد تعریف کنن، بعضی‌ها هم به صورت آگاهانه جنسیت غیردوگانه داشتن رو انتخاب می‌کنن تا تعاریف کلیشه‌ای از جنسیت رو به چالش بکشن
در ویدئوهای قبلی توضیح دادیم که بیان جنسیتی مربوط به نحوه نشون دادن جنسیت از طریق لباس پوشیدن، حرکت کردن، حرف زدن و این جور چیزهاس
بعضی از افرادی که جنسیت غیردوگانه دارند یا خودشون رو بی‌جنسیت هویت‌یابی می‌کنن ممکنه تمایل داشته باشن که بیان‌جنسیتی داشته باشن که در قالب دوگانه‌های جنسیتی نمی‌گنجه اما ممکنه همه این افراد به دلیل فشارهای اجتماعی امکان این رو نداشته باشن که بیان جنسیتی دلخواه‌شون رو داشته باشن.
اما همون طور که در ویدئوهای قبلی هم گفته بودیم همیشه نمی‌شه جنسیت افراد رو بر اساس این که در اون روز خاص یا در یک دوره زمانی بلند مدت یا حتی همه عمرشون چه ظاهری دارن حدس زد. فردی با هویت جنسیتی غیردوگانه یا بی‌جنسیت، ممکنه هر پوشش و آرایشی داشته باشه و هیچ کس جز خود فرد نمی‌تونه جنسیت اون رو تعیین کنه.
زبان بی جنسیت
در بعضی از زبان‌ها مثل زبان فارسی، ترکی یا فنلاندی یا خیلی زبان‌های دیگه ضمایر هیچ جنسیت خاصی ندارن. بنابراین موقع صحبت کردن درباره دیگران مجبور نیستیم به جنسیت‌شون اشاره کنیم. مثلا در فارسی، وقتی می‌گیم «او آمد» یا «آنها گفتند» درباره جنسیت این افراد اطلاعاتی نداریم.
اما در خیلی از زبان‌ها ضمایر متفاوتی برای جنسیت‌های مختلف استفاده می‌شه. بیشتر این زبان‌ها دو تا ضمیر جداگانه مونث، مذکر و گاهی هم خنثی دارن. بعضی از زبان‌ها یک یا چند ضمیر مفرد یا جمع خنثی هم دارن. بنابراین مهمه که از افراد بپرسیم چه ضمیر جنسیتی‌ای رو ترجیح می‌دن و بر اساس ظاهر افراد جنسیت خاصی رو بهشون نسبت ندیم.
مثلا در انگلیسی ضمیر he برای یک فرد مذکر، she برای یک فرد مونث و they هم به عنوان یک ضمیر جمع خنثی استفاده می‌شه. در این زبان خیلی از افرادی که خودشون رو در دوگانه زن یا مرد تعریف نمی‌کنن از ضمیر they/them/theirs استفاده می‌کنن. این افراد ممکنه از they به صورت جمع they are استفاده کنن یا به صورت مفرد they is. بعضی هم از ضمایر جایگزین مثل xe/hir/hirs استفاده می‌کنن.
یادتون نره که سکسوالیته کلاْ سیاله و درک فرد از خودش ممکنه به صورت مداوم تغییر کنه. مهمه که پیش‌داوری‌های‌مون رو درباره سکسوالیته خودمون و سایر افراد کنار بگذاریم و هر کس رو همونطور که خودش خودش رو تعریف می‌کنه، بپذیریم و اگر به زبان‌هایی صحبت می کنیم که ضمایر مونث و مذکر داره، به ضمیری که افراد برای خودشون انتخاب می کنن احترام بذاریم و اون ضمایر و حتی اسامی انتخابی رو استفاده کنیم. همینطور به انتخاب پوشش و ایجاد تغییر در بدن و همینطور پارتنرهای افراد.
این ویدئو رو در شبکه‌های اجتماعی بازنشر کنین. فکر کنین که این ویدئو چه طور می‌تونه به همه ما کمک کنه درک بهتری از سکسوالیته داشته باشیم و اول از همه خودمون و بعد همدیگه رو همونطور که هستیم دوست داشته باشیم؟
